1. Dil ve Tarih Coğrafya Fakültesi 2. Türk Tarih Kurumu 3. Ankara Olgunlaşma Enstitüsü 4. TRT Ankara Radyosu 5. Türk Hava Kurumu 6. CSO Tarihî Bina 7. Devlet Opera ve Balesi ve Büyük Tiyatro 8. Ankara Vakıf Eserleri Müzesi 9. Ankara Palas 10. Cumhuriyet Müzesi 11. Eski Sayıştay 12. Kurtuluş Savaşı Müzesi 13. Eski Sümerbank 14. Türkiye İş Bankası İktisadi Bağımsızlık Müzesi 15. Başvekalet Binası 16. Zafer Anıtı 17. Merkez Bankası 18. Ziraat Bankası Müzesi 19. PTT Pul Müzesi 20. Vakıf Kayıtları Arşivi 21. Eski Osmanlı Bankası 22. Yunus Emre Enstitüsü 23. Hari̇ci̇ye Vekaleti Binası 24. Ulus Mesleki ve Teknik Anadolu Lisesi

Cumhuriyet Dönemi Yapıları Turu Tarihleri:

4 Ekim 2022 / Başlangıç Saati: 13:00 - Bitiş Saati: 16:00 8 Ekim 2022 / Başlangıç Saati: 13:00 - Bitiş Saati: 16:00 11 Ekim 2022 / Başlangıç Saati: 13:00 - Bitiş Saati: 16:00 15 Ekim 2022 / Başlangıç Saati: 13:00 - Bitiş Saati: 16:00 18 Ekim 2022 / Başlangıç Saati: 13:00 - Bitiş Saati: 16:00 22 Ekim 2022 / Başlangıç Saati: 13:00 - Bitiş Saati: 16:00

Atatürk’ün Türk kültürünün zenginliğini ortaya çıkarmak ve tarihin tüm gerçekliğiyle araştırılmasını sağlamak amacıyla Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi’nin kurulmasına karar verildi. Binanın projeleri, Prof. Bruno Taut’un başında bulunduğu Güzel Sanatlar Akademisi Mimarlık Bölümü tarafından yapıldı. Binanın inşaatına 1938 yılında başlanılmış, 4 Kasım 1940 tarihinde binanın yapımı tamamlanmıştır. Yapı bodrum üzerine yüksek bir zeminle dörder katlı kütlelerin birleşmelerinden oluşmuştur. Zemin kat, köşeleri yuvarlatılmış merdivenli girişi ve dışarı taşan mermer döşemeli büyük holü ile üst katlardan farklı düzendedir. Dönemin görkemli yapılarındandır.

Turgut Cansever ve Ertur Yener’in 1951 yılında tasarlamaya başladığı Türk Tarih Kurumu Binası’nın projelendirme çalışmaları 1961 yılında sonuçlandırılmış, 1962 yılında binanın inşaatına başlanmıştır. İnşaat 1966 yılında tamamlanmış ve yapı 1967 yılından itibaren tam teşekküllü olarak kullanıma açılmıştır. 1980 yılında Ağa Han Mimarlık Ödülünü kazanan bu yapı Türkiye mimarlık tarihinin en önemli modern tasarımlarından birisi olarak kabul edilmektedir. Zemin katta konferans salonu, kitap depoları, üst katlarda kütüphane, okuma salonları ve ofisler yer almaktadır.

İlk olarak “İsmet Paşa Kız Enstitüsü” olarak hizmete giren okulun binası, 1925 yılında, Alman asıllı mimar Egli tarafından yapılmıştır. Okulun açılmasından 3 yıl sonra, Ankara’nın terzi ihtiyacını karşılamak için, okulda döner sermaye atölyesi açılmıştır. 1969- 1970 yılları arasında, okul, İsmet Paşa Kız Enstitüsü ve Kız Teknik Yüksek Öğretmen Okulu olarak faaliyetini sürdürmüştür. 23 Eylül 1969 tarihinde ise, Bakanlık onayı ile büyük Türk anası olan Atatürk’ün annesinin ismine ithafen “Zübeyde Hanım Kız Enstitüsü” olarak ismi değiştirilmiştir. 1979-1980 yılları arasında Olgunlaşma Enstitüsü binasında bulunan Ankara Kız Meslek Lisesi, 14 Ağustos 1979 tarihinde, bugün bulunduğu binaya aktarılmış ve Zübeyde Hanım Kız Meslek Lisesi adı altında eğitime devam edilmiştir.

Ankara Radyosu, 1927 yılının Kasım ayında Türk Telsiz Telefon Anonim Şirketi tarafından devreye sokulmuş 28 Ekim 1938’de yeni ve son binasına taşınmıştır. 1933 yılında Ankara’da yapımı düşünülen ama çeşitli sebeplerle gerçekleştirilemeyen modern radyo istasyonunun yapımı, Atatürk’ün talimatıyla yeniden gündeme gelmiştir. Avrupa’nın en güçlü ve modern radyo istasyonu olarak tasarlanan bugünkü Ankara Radyosu’nun inşaatına 1937 yılında başlanmış ve inşaat 1938 yılının Temmuz ayında bitirilmiştir. Kabul muayenelerinin ardından Eylül ayında işletmeye konmuş ancak birtakım gecikmeler sebebiyle resmî açılış 28 Ekim 1938 tarihinde gerçekleşmiştir. Ankara ili Altındağ ilçesinde Atatürk Bulvarı üzerinde konumlandırılmış TRT Ankara Radyoevi; 1936 yılında İtalyan Marconi firması tarafından tasarlanmış, 1938 yılında hizmet vermeye başlamıştır. Radyoevinin kurulmuş olduğu cadde dikkate alınarak idari bürolar ön tarafa, yayınla ilgili birim ve stüdyolar ise arka tarafa yerleştirilmiştir. Stüdyoların duvarları tuğladan, kalın olarak örülmüş, gerekli ses izolasyonu yapılmıştır. Bu törenden 13 gün sonra Ankara Radyosu, Atatürk’ün ölümünü şu cümlelerle duyurulmuştur: “Reisicumhur Atatürk’ün umumî hallerinde vahamet dün gece saat 24.00’te neşredilen tebliğden sonra her an artarak bu gün; 12 Teşrin 1938 Perşembe günü saat 9.00’u beş geçe Büyük Şefimiz derin koma içinde terk-i hayat etmişlerdir.”

Türk Hava Kurumu veya kısaca THK, Türkiye’de havacılık sanayisini kurmak; askerî, sivil, sportif ve turistik havacılığın gelişmesini sağlamak için 16 Şubat 1925’te Mustafa Kemal Paşa’nın emriyle kurulmuş bir dernektir. Mimar Ernst Arnold EGLİ tarafından tasarlanan 1930’lu yılların önemli bir kompleksi olan yapı grubu Atatürk Bulvarı üzerinde Türk Hava Kurumu arkada Türk Kuşu Binası ve ikisi birbirine bir blokta bağlanmakta ve U biçimi almaktadır. Günümüzde ön kısım yine Türk Hava Kurumu Binası olarak, arka kısım Hava Kuvvetlerine ait sosyal tesis olarak kullanılmaktadır.

1958’de Bayındırlık ve İskân Bakanlığı Yapı İşleri Genel Müdürlüğü Mimari Proje Daire Başkanlığı tarafından kimi kaynaklara göre sergi evi, kimi kaynaklara göre spor salonu olarak inşa edilmiştir. Güreş salonu olarak 1961’de orkestraya tahsis edilerek 1962’de mimar Ertuğrul Özakdemir ve Feridun Helvacıoğlu tarafından konser salonuna dönüştürülmüştür. İnşa edildiği dönemin mimarî özelliklerini taşıyan yapının dışında gri, kırmızı, fildişi renkli traverten kullanılmıştır ve bu özelliğiyle Ankara Opera Sahnesine benzer. Bodrum üzerine tek kat olarak tasarlanan binanın üst kat fuayesi 1990’larda yenilenmiştir. 2001 yılında bir restorasyon geçiren bina, 2007 yılında boşaltılmıştır; mimar Özgür Ecevit’in projelendirdiği bir iyileştirme projesi ile sanatçı kulisi dışında tüm mekanları yenilenmiştir; akustik kalitesi yükseltilmiştir. Salon, iyileştirme çalışmasının ardından 2008-2009 konser sezonunda yeniden kullanıma açılmıştır.

Milli İktisat ve Tasarruf Cemiyeti’nin düzenlediği uluslararası yarışmada Şevki Balmumucu’nun çizdiği proje birinciliği alarak “Sergievi” olarak yapımına başlanmış, 1934 yılında Başbakan İsmet İnönü tarafından yerli mallar sergisiyle açılmıştır. Hızla büyüyen Ankara’da opera, bale ve tiyatro binasına ihtiyaç duyulduğundan Mimar Paul Bonatz’ya sergievi’nin tiyatro binasına dönüştürülme görevi verilerek bir dönemin simgesi olan sergievi binası, opera binasına dönüştürülmüştür. Cumhuriyet ikinci ulusal mimari örneklerinden olan yapı, 1949 yılında Büyük Tiyatro olarak açılmıştır. Günümüzde Kültür ve Turizm Bakanlığına bağlı opera, bale ve tiyatro binası olarak kullanılmaktadır

Geleneksel süslemelerin ve mimari elemanların kullanılmadığı, oldukça sade cephelere sahip olan müze binası, I. Ulusal Mimarlık Dönemi anlayışına bağlı kalınarak 1927 yılında inşa edilmiştir. 1928-1941 yılları arasında Hukuk Mektebi olarak kullanılmış, sonraki dönemlerde bir süre Ankara Kız Sanat Mektebi ve Yükseköğrenim Vakfı’na bağlı kız öğrenci yurdu olarak hizmet etmiştir. Nihayetinde Ankara Müftülüğü tarafından kiralanmış ve 2004 yılına kadar bu kurumun binası olmuştur. 2004 yılının Nisan ayında boşaltılan bina Vakıflar Genel Müdürlüğü tarafından müze amaçlı kullanılmak üzere alınmış ve restorasyonu yapılarak Ankara Vakıf Eserleri Müzesi olarak ziyarete açılmıştır.

Ankara Palas ya da eski adıyla Ankara Vakıf Oteli, Türkiye’nin ilk yıllarında Ankara’da milletvekilleri için bir sosyal tesis ve resmi konuklar için konukevi olarak hizmet vermiş; Türk siyasi hayatının birçok önemli olayına tanıklık etmiş; günümüzde halen Devlet Konukevi olarak kullanılan tarihi binadır. Mimar Kemalettin Bey, yapının inşası sürerken şantiyede hayatını kaybetmiştir. Vakıflar İdaresine devredilmiş olan otel, 17 Nisan 1928 günü 120 yatak kapasitesi ile hizmete girmiştir. Yapı, 1930’larda siyasetçiler, gazeteciler, sanatçıların buluşma mekanı olduğu gibi yurtdışından gelen resmi heyet ve konukları ağırlama işlevini de üstlenmiştir. Vakıflar Genel Müdürlüğüne ait olan bina, 1975’e kadar otel olarak işletilmiştir. 1976-1982 arasında Sanayi ve Ticaret Bakanlığı tarafından ofis ve sergi alanı olarak kullanılmıştır. 1982 yılında Dışişleri Bakanlığı tarafından kapsamlı bir restorasyondan geçirilmiştir ve 29 Ekim 1983 günü düzenlenen kabul töreniyle “Ankara Palas Devlet Konukevi” olarak hizmete açılmıştır. Ankara Palas’ta ağırlanmış önemli konuklar arasında İran Şehinşahı Rıza, Afgan Kralı Emanullah Han, Irak Kralı Emir Faysal, Yunanistan Başbakanı Elefterios Venizelos ve ABD Başkanı Dwight Eisenhower bulunmaktadır.

Cumhuriyet Müzesi ya da II. Türkiye Büyük Millet Meclisi binası 1923 yılında Mimar Vedat Tek tarafından Cumhuriyet Halk Fırkası toplantı yeri olarak tasarlanmış bodrum üzerine iki kat olarak kesme taştan inşa edilmiştir. Ancak o dönem I.TBMM binası yeterli gelmeyince meclis binası olarak düzenlenmiş ve 18 Ekim 1924 tarihinde hizmete açılmıştır. Türk Siyasi tarihinde önemli yeri olan II. TBMM, 1924-1960 yıllarında Atatürk ilke ve devrimlerinin gerçekleştirilmesi, önemli yasaların çıkarılması, uluslararası anlaşmaların imzalanması ve çok partili sisteme geçiş gibi Türkiye siyasi tarihinin önemli olaylarına tanıklık etmiştir.

Müze giriş kapısının karşısında yer alan Genel Kurul Salonu, 1924-1960 yılları arasında Türkiye Büyük Millet Meclisi Genel Kurul Salonu olarak kullanılmıştır. 1924-1960 yılları arasında bu salonda Atatürk ilke ve devrimleri gerçekleştirilmiş, çağdaş yasalar çıkarılmış, önemli antlaşmalar yapılmış, çok partili sisteme geçiş sağlanmıştır. Atatürk 15 Ekim - 20 Ekim 1927 tarihleri “Büyük Nutuk”u bu salonda okumuştur.

Girişin sağında yer alan odalarda ise 36 yıllık dönemde görev yapmış olan ilk üç Cumhurbaşkanı; Mustafa Kemal Atatürk, Mustafa İsmet İnönü ve Mahmut Celal Bayar’ın kişisel eşyalarının sergilendiği odalar yer almaktadır.

Yapı, Selçuklu ve Osmanlı bezeme motiflerinin yer aldığı ahşap tavan süslemesi, kemerler, saçaklar ve çinileri ile dönemin mimari özelliklerini yansıtmaktadır. Binanın ön kısmı onarım ve yenilenmelerden sonra düzenlenerek 30 Ekim 1981 tarihinde müze olarak ziyarete açılmıştır.

Çoğunlukla Yenişehir’de yoğunluk gösteren bu imar faaliyetlerinde Divan-ı Muhasebat için de bir bina yapılması düşünülmüştür. I. ve II. Meclis binalarının arası ile Ankara Vakıf Oteli (Ankara Palas)’nin karşısında bulunan araziye yapılmak istenen bina, Mimar Nazım Bey tarafından projelendirilmiştir. Aynı dönemde yapılan Maliye Bakanlığı binası ile benzer olan bu binanın müteahhitliğini ise Arif Hikmet Koyunoğlu yürütmüştür Divan-ı Muhasebat binası, yeni kurulan devletin politikasını yansıtmaması ve belki de yapı hakkındaki olumsuz eleştiriler sebebiyle, inşa edildikten beş sene gibi kısa bir süre sonra büyük oranda değiştirilmiştir. Cumhuriyet Dönemi’nin önemli mimar ve eğitmenlerinden Alman Ernst Arnold Egli’ye verilen bu görev sonucunda yapının dış cepheleri bütünüyle değiştirilerek modern bir görünüm kazandırılmıştır. Günümüzde bina, Kültür ve Turizm Bakanlığına tahsis edilmiştir.

1915 yılında İttihat ve Terakki Cemiyeti kulüp binası olarak yapımına başlanmış olan binanın planı, Evkaf Mimarı Salim Bey tarafından yapılmıştır. Tek katlı olan binanın en belirgin özelliği duvarlarında Ankara taşı kullanılmış olmasıdır. 23 Nisan 1920 ile 15 Ekim 1924 tarihleri arasında I. TBMM binası olarak kullanılmış, daha sonra Cumhuriyet Halk Fırkası Genel Merkezi ve Hukuk Mektebi olarak işlevini sürdürmüş, 1952 yılında Maarif Vekaletine devredilmiştir. Yapı, bir ara Hukuk mektebi olarak kullanılmış, 1957 yılında müzeye dönüştürülmek üzere çalışmalara başlanmış ve 23 Nisan 1961 Yılında I. TBMM Müzesi adıyla halkın ziyaretine açılmıştır. Yapılan restorasyon ve teşhir tanzim çalışmaları sonucu 23 Nisan 1981 tarihinde Kurtuluş Savaşı Müzesi adıyla yeniden ziyarete açılmış olup bu işlevini sürdürmektedir.

Alman mimar Martin Elsaesser’in tasarımı olan yapı, Türkiye İş Bankası Eski Genel Müdürlük Binası ile birlikte Ulus Meydanı’nın en önemli yapılarındandır. Yapı, 100 odalı bir bina olan ve içinde Ankara’nın ilk lokantası Karpiç’i barındıran “Taşhan” ‘ın yerine inşa edilmiştir. 1933’te Sümerbank tarafından istimlak edilen Taşhan’ın yerinde, yamuk biçimli bir parsel üzerine inşa edilecek yapı için 1936’da bir yarışma ve ihale açılmış ancak yarışmayı kazanan Seyfi Arkan’ın projesi yerine Martin Elsaesser tarafından tasarlanan proje uygulanmıştır. Mimarın yapı üzerinde çalışırken, kurallara göre gerektiği halde, yanında Türk mimar çalıştırmaması zamanında eleştirilere yol açmıştır.

Bina, büroların yer aldığı beş katlı üç bölümden oluşan bir blok ile satış mağazası ve banka şubesinin bulunduğu zemin üzerine bir katlı ön bölümden oluşur. Yapının giriş bölümü Ankara taşı ile kaplanmıştır. Günümüzde Ankara Sosyal Bilimler Üniversitesi olarak kullanılmaktadır.

Bina 1929 yılında İş Bankası'nın 3. genel müdürlük binası olarak yaptırılmıştır. Mimarı Giulio Mongeri’dir. Binanın ön yüzünde Osmanlı ve Selçuklu mimarisinin izleri görülmektedir. Genel müdürlük Kavaklıdere’ye taşındıktan sonra bir dönem Ulus Heykel Şubesi olarak ve Bankanın eğitim birimi olarak kullanılmıştır. Ulus Meydanı ve çevresinin yeni bir anlayış içerisinde düzenlenmesi ve müzelerin bu alana nakledilmesi projesi kapsamında banka yönetim kurulu da şubenin kapatılarak bir müze haline getirilmesine karar vermiştir.

Müzenin bodrumunda kiralık kasa dairesi, giriş katında ise banko ve vezneler vardır. Giriş katında ayrıca İş Bankası kitapları satılmaktadır. Toplantı odaları birinci katta yer alır. Toplantı odalarından biri de 22 Ekim 1929 tarihinde Atatürk’ün konuk edildiği odadır. Bu katta ayrıca bankanın eski Genel Müdürlük binalarının maket ve fotoğrafları da vardır. İkinci katta geçmiş yıllardaki banka reklamları ve banka faaliyetleri tanıtılmaktadır. Üçüncü kat bir sanat galerisidir. Devamlı sergi adını alan dördüncü kat Türk Kurtuluş Savaşı’na ayrılmıştır. Beşinci kat çeşitli faaliyetler için kullanılmaktadır.

Müteahhit Mimar Yahya Ahmet, Mühendis İrfan tarafından tasarlanan ve Cumhuriyet’in ilk bakanlık binası olarak Ulus’ta Vilayet meydanında 1925 yılında yapılan bina, bodrum üzerine iki katlıdır. Cephelerde neo-klasik üslubun etkileri görülmektedir ayrıca geleneksel Türk mimarlığından alınan ögelerde kullanılmıştır. Geçmişte Maliye Bakanlığı ve Başbakanlık olarak hizmet veren, sonradan başka bakanlıklarca da kullanılan tarihî bina artık Ankara Sosyal Bilimler Üniversitesi’nin bir parçası olmuştur. Julianus Sütunu’nun da bulunduğu Ankara’nın en güzel meydanlarından birisi olan Hükûmet Meydanı’na bakmakta ve arkadan da Çankırı Caddesi’ne yaslanmaktadır.

Avusturyalı sanatçı Heinrich Krippel’e 1925 yılında sipariş edilen heykel, sanatçının Türkiye’de sipariş edilen en kapsamlı çalışmasıdır.

Viyana’da Birleşik Maden İşletmeleri’nde döktürülen anıt, 24 Kasım 1927’de o günkü adıyla Hâkimiyet-i Milliye olan Ulus Meydanı’ndaki Sümerbank Genel Müdürlük Binası önüne yerleştirilmiştir. Anıt, daha sonra meydan genişletme çalışmaları sırasında ilk yeri değiştirilerek bugünkü yerine taşınmıştır.

“Yenigün” adıyla da bilinen anıt Anıtkabir inşa edilinceye kadar, Ankara’nın devlet merasimlerinin yapıldığı resmi olmayan simgesi olarak işlev görmüştür.

Atatürk, anıtta asker kıyafetleri içinde, -adını zafer kazanılan savaşın yapıldığı meydandan alan– “Sakarya” isimli atının üzerinde gösterilmiştir.

Başkumandan, at üzerinde hücuma geçmiş bir asker olarak geleneksel pozda değil; ileriyi gören bir önder olarak canlandırılır.

Kaide üzerindeki kabartmalarda Türk halkının kökeni, kazandığı Türk Kurtuluş Savaşı, Atatürk’ün Ankara’ya gelişi gibi konular anlatılmıştır. Anıtın dört yanında taş kaideler üzerine bronz dökümden üç figür bulunmaktadır. Bunların ikisi ülkesini koruyan ve gözeten Mehmetçiği, diğer biri ise Türk kadınını, halk arasında ulusal dayanışma kahra-manı Kara Fatma olarak bilinen mermi taşıyan kadın anayı simgeler. Bu karakterler halkın Kurtuluş Savaşı sırasındaki milli birliğini ve dayanışmasını temsil etmektedir.

Kaide üzerinde yer alan ve anıtı izah eden dört kitabe, Türkiye Cumhuriyeti’nin kuruluşuna ilişkin askeri ve siyasi koşulları hatırlatır.

Ulus’ta Eski Bankalar Caddesi (Atatürk Bulvarı) üzerinde bulunan bina, Avusturyalı Mimar Clemens Holzmeister tarafından tasarlanarak 1931- 33 tarihleri arasında inşa edilmiştir. Bodrum üzerinde beş katlı, taş, simetrik bir yapıdır. Kapı üzerinde içinde üç katta üçer pencereyi içine alan bir gömük kısım vardır. Yapısının ortasında yer alan kapının üzeri yatay bir bant oluşturan bir rüzgarlıkla örtülüdür. Bunun gerisinde üç katı kaplayan ve her katta üçer penceresi bulunan cepheye gömük önünde pencerelerin arasından geçen iki siyah dikey bant vardır. Bodrum ve zemin kat pencereleri demirlidir. Üzerindeki dört kat ve tüm pencereler dikdörtgendir. Yapı yatay bordür oluşturan bir parapetle son bulur. Yapının kenarlarından başlamak üzere her pencerenin arasında altı siyah çizgi yer alır. Pencereler giyotin sistemindedir.Günümüzde Merkez Bankası ana binası olarak kullanılmaktadır.

Ziraat Bankası Genel Müdürlük Binası, Ziraat Bankası’nın genel müdürlük birimlerinin yer aldığı binadır. Ankara’nın Altındağ ilçesine bağlı Ulus semtinde yer almaktadır. Ziraat Bankası’nın ilk ve en tanınmış genel müdürlük binası İtalyan kökenli bir mimar olan Giulio Mongeri tarafından tasarlanıp 1925 ile 1929 yılları arasın- da inşa edilmiş olan yapıdır. Bu yapı Birinci Ulusal Mimarlık Akımının en önemli eserlerinden birisi olarak kabul edilmektedir. Günümüzde ise Ziraat Bankası Müzesi olarak hizmet vermektedir. Ziraat Bankası günümüzde de halen bu binada genel müdürlük faaliyetlerini sürdürmektedir. Bina aynı zamanda Ziraat Bankası Müzesi ile Türkiye’nin ilk bankacılık müzesine ev sahipliği yapmaktadır.

Ankara’nın popüler semtlerinden biri olan Ulus’ta bulunan müze binasının projesi Avusturyalı mimar Clemens Holzmeister tarafından neo-klasik tarzda çizilmiş, yapımı ise 1934 yılında tamamlanmıştır. 5 katlı olan ve 6500 metrekarelik kullanım alanı sunan binayı ilk yıllarda Emlak ve Eytam Bankası kullanmış fakat sonraki yıllarda bina uzun bir süre boyunca boş kalmıştır. Nihayetinde PTT tarafından alınan bina, restore edildikten sonra 2013 yılında müze olarak hizmete açılmıştır.

Kızılbey Vakfı arazisi üzerinde, Vakıflar Genel Müdürlüğü mimarlarından Sami Arsev tarafından tasarlanıp 1935-1936 yılında yapılan bina, üç kütlenin birleşmesinden oluşmaktadır. Eğimli bir arazi üzerinde yerleşen binanın ön kütlesi Atatürk Bulvarı Bankalar Caddesi üzerinde olup üç katlıdır. Günümüzde Vakıflar Genel Müdürlüğü, Kültür ve Tescil Dairesi Başkanlığı (Vakıf Kayıtlar Arşivi) hizmet binası olarak kullanılmaktadır.

Ulus’ta Eski Bankalar Caddesi ile Baruthane Caddesi’nin kesiştiği köşede, 1926 tarihinde İtalyan Mimar Giulio Mongeri tarafından tasarlanarak yapılmıştır. Bir köşe yapısı olan bina, Birinci Ulusal Mimarlık üslubunda, taştan bodrum üzerine üç katlı olarak yapılmıştır. Osmanlı Bankası ilk olarak 1893 yılında “Bank-i Osmani” olarak Kale’de açılmış, daha sonra istasyona yakınlığı nedeniyle bu bina yapılmıştır. Yapı, banka binası olarak işlevini sürdürmektedir.

Ulus’ta eski Bankalar Caddesi (Atatürk Bulvarı) üzerinde 1928 yılında Mimar Giulio Mongeri tarafından tasarlanarak yapılan bina, birinci ulusal mimarlık üslubunda yapılmıştır. Bodrum ve zemin üzerine iki katlıdır. Sekizgen biçimli köşe yükseltilmiş üzeri kubbe ile örtülerek kule görünümü elde edilmiştir. Yapıda Osmanlı mimarisinden alınan geometrik ve bitkisel demir parmaklıklar, taş rozetler, üçgen sütun başlıkları yer almaktadır. Uzun yıllar Tekel Baş Müdürlük Binası olarak kullanılan yapı bugün Yunus Emre Enstitüsü olarak kullanılmaktadır.

1927 yılında Mimar Arif Hikmet Koyunoğlu tarafından tasarlanarak Hariciye Vekaleti olarak yapılan yapı Erken Cumhuriyet Dönemi'nin kamu yapılarında görülen özellikleri taşımaktadır. Dikdörtgen planlı, bodrum üzerine iki katlı yapıda; orta kısımda üstten aydınlanan geniş bir salon koridorlar üzerindeki mekanlar bulunmaktadır. Salonun iki yanında bulunan anıtsal merdivenle üst kata çıkılmaktadır. Ön cephe taş mermerle arka ve yan cepheler ise sıva ile kaplıdır. Geçirdiği dönemlerde çeşitli bakanlıklarca kullanılan bina günümüzde Kültür ve Turizm Bakanlığı binası olarak kullanılmaktadır.

Ulus Mesleki ve Teknik Anadolu Lisesi, 1905 yılında “Mekteb-i Sanayi” adıyla kurulmuştur. İki yıl süreli eğitim veren Mekteb-i Sanayi; terzilik, kunduracılık, marangozluk dallarında faaliyet göstermiştir.

Geçmişten günümüze Ankara Sanat Mektebi, Ankara Mıntıka Sanat Okulu, Ankara Bölge Sanat Okulu, Ankara Erkek Sanat Enstitüsü, Ankara Birinci Sanat Enstitüsü, Ulus Teknik ve Endüstri Meslek Lisesi, Ulus Teknik, Anadolu Meslek ve Endüstri Meslek Lisesi, Ulus Teknik ve Endüstri Meslek Lisesi adlarıyla hizmet vermiştir. Son olarak okul, Ulus Mesleki ve Teknik Anadolu Lisesi adını almıştır.